Mười năm trước, khi nhóm của tôi quyết định bước chân vào con đường khởi nghiệp, chúng tôi lúc đó chỉ biết nhìn thấy các ví dụ thành công, và tin rằng mình cũng sẽ thành công tương tự như vậy. Sau bảy năm, công ty phải đóng cửa vì cuối cùng nó cũng chẳng đi đến đâu.
Và sau mười năm nhìn lại chặng đường mà chúng tôi đã trải qua, cũng như nhìn quanh những bạn trẻ xung quanh mình cũng không ngừng, không ngừng start-up. Tôi tự hỏi nếu có một lời khuyên mà tôi muốn dạy cho tôi của quá khứ, thì tôi sẽ dạy điều gì?
Thật ra là có rất, rất nhiều thứ tôi muốn dạy cho chính mình mười năm trước. Một trong các điều đó chính là “đừng bị mờ mắt bởi những thành công xung quanh mà nhắm mắt làm theo, hãy theo dõi và tìm cách học hỏi những thất bại xung quanh mình”.
Tôi muốn nói với chính mình của quá khứ rằng đằng sau mỗi start-up thành công là hàng trăm start-up thất bại, và đằng sau một ngôi sao trẻ đang lên đó là hàng trăm ngôi sao “có tuổi mà cũng chẳng có tên”.
Dùng thuật ngữ chuyên môn thì tôi muốn dạy cho chính mình bài học về “Survivorship Bias“, tức là đừng đánh giá quá cao xác suất thành công của mình. Khi bắt đầu chặng đường khởi nghiệp, nên viếng thăm “nghĩa địa của start-up”, nơi rất nhiều người trẻ, tài năng, thông minh, với những dấu hiệu hào nhoáng đã nổi lên trong những khoảnh khắc, để rồi sau đó lại chóng tàn.
Và, giả dụ như tôi có thành công đi chăng nữa, thì nhờ những chuyến viếng thăm “nghĩa địa” của chính mình, tôi cũng sẽ tự nhận ra rằng tôi đi đến được thành công là một điều may mắn đến dường nào.
Con Mọt Sách 