Thứ năm – phỏng vấn và high-level org coordination
Dạo gần đây hay có phỏng vấn để mở rộng team. Bản thân mình sau gần 1 năm không tuyển người cũng bắt đầu làm quen lại với các quy trình từ viết JD, đăng tuyển, lọc CV, phỏng vấn, offer, … và phát hiện ra sau gần 1 năm quan điểm cũng ít nhiều thay đổi về quy trình này.
Viết JD. Sau một thời gian dài chỉ dùng những mẫu JD trên mạng hoặc viết những câu chung chung, mình bắt đầu phát hiện ra là để viết JD được tốt thì bản thân người manager phải thực sự hiểu nhu cầu của mình. Việc viết JD chi tiết và thực tế sẽ giúp cho ứng viên tự xác định bản thân có phù hợp không, hoặc các bạn talent acquisition, headhunter có thể dựa vào đó để sàng lọc người phù hợp. Chi tiết ở đây là cần mô tả:
- Giới thiệu tổng quan ngắn gọn về dự án và team đang tuyển
- Tổng quan về vai trò đang đăng tuyển
- Trách nhiệm cụ thể của vai trò này
- Yêu cầu
- Kỹ năng mềm
- Kinh nghiệm ở vị trí liên quan
- Học vấn
Phỏng vấn. Khi đã hiểu nhu cầu của mình thì việc phỏng vấn cũng cần được sắp xếp dựa theo nhu cầu thực tế. Có một cuộc tranh luận lâu đời trong ngành là phỏng vấn developer/engineer thì có cần phỏng vấn thuật toán sâu hoặc hỏi xoáy đáp xoay kiểu “Google” hay không? Phỏng vấn thì sẽ cần bao nhiêu vòng là đủ, …
Khó có thể nói đâu là cách tốt nhất. Tuy nhiên gần đây team mình cũng bắt đầu bỏ các bài phỏng vấn theo hướng competitive programming, hoặc phỏng vấn những thứ sẽ không thực sự được dùng trong công việc hằng ngày ở công ty. Suy cho cùng, phỏng vấn là để tuyển người vào làm những công việc hàng ngày, nếu quá trình phỏng vấn tập trung quá nhiều vào competitive programming hoặc hỏi những thứ mà công việc hàng ngày không cần thì thứ nhất là người tuyển chưa chắc đã phù hợp mà có khi lại vượt quá yêu cầu, thứ hai là người phỏng vấn đậu sẽ có “expectation” sai về công việc họ phải làm hằng ngày. Phỏng vấn quá khó hoặc cao siêu mà công việc hàng ngày không cần có thể gây mất tinh thần về lâu về dài.
Offer. Phỏng vấn xong rồi, offer ai cũng là một vấn đề. Những câu hỏi cần phải trả lời khi chọn người để offer cũng như mức offer có thể bao gồm:
- Phỏng vấn đậu là offer ngay? Tùy vào tình hình thị trường và lượng ứng viên cũng như nhu cầu thực tế mà người manager có thể chọn offer ngay khi gặp ứng viên phù hợp hay sẽ chờ các ứng viên trong cùng batch phỏng vấn được phỏng vấn hết.
- Offer nên ở mức nào? Các công ty lớn thường sẽ có range lương và có policy về việc tăng lương định kỳ. Nhưng sẽ hiếm khi bạn offer ở mức tối đa ở range lương vì nếu làm vậy sẽ khó tăng lương định kỳ cho ứng viên nên thường mức offer sẽ ở mức vừa phải.
- Ứng viên này sẽ đóng góp cho team như thế nào? Tuỳ vào tình hình cụ thể của team mà có khi người manager sẽ cần người năng nổ để giao tiếp, hoặc người thiên về hạ tầng để xử lý các tasks hạ tầng, hoặc người có chuyên môn về AI để lái định hướng của team sang hướng AI, hoặc có khi cần một bạn trẻ nhưng năng nổ và học hỏi nhanh để đẩy nhanh tốc độ thử nghiệm công nghệ mới, …
Kinh nghiệm dành cho các bạn ứng viên:
- Project, team, quản lý của bạn rất quan trọng, đặc biệt là trong môi trường công ty lớn nơi có nhiều team và nhiều projects khác nhau. Hãy tìm hiểu về project bạn sẽ làm vì trong môi trường quy mô lớn, việc đổi project sẽ không dễ. Hãy hỏi những câu hỏi cụ thể như stack công nghệ là gì, bài toán hoặc project mà bạn đang phỏng vấn là gì, có những challenge gì, …
- Hãy đặt câu hỏi khôn ngoan để lựa chọn môi trường phù hợp. Phỏng vấn là một quá trình hai chiều trong đó công ty tìm người phù hợp và ở chiều ngược lại bạn cũng muốn tìm môi trường phù hợp cho mình. Hãy hỏi những câu hỏi dạng STAR với những tình huống cụ thể cho người phỏng vấn để khai thác thông tin tốt hơn. Ví dụ như:
- Đừng hỏi: anh/chị có thể chia sẻ thêm về văn hoá công ty không?
- Hãy hỏi: công ty có OT nhiều không? Công ty có những loại hình training nào? Một ngày làm việc điển hình của một bạn có vai trò tương tự trong team anh/chị?
- Quan trọng là hợp tính. Bạn không đậu phỏng vấn team này chưa chắc đã là do bạn kém mà có khi là do không hợp với team hoặc không hợp thời điểm, bạn vẫn có thể thử đề xuất phỏng vấn với team khác.
- Các loại benefit ngoài lương như thưởng, stock, … cũng rất quan trọng. Khi thương lượng nên cân nhắc tổng thu nhập năm thay vì chỉ ưu tiên lương cứng. Một số công ty có thể offer lương cứng thấp nhưng bù lại tổng thu nhập năm lại cao do các phần khác như stock và bonus nhiều. Có một số công ty thì ngược lại.