Observation – Học cách quan sát

~ conmotsach ~ Leave a comment

Ghi chú ngắn về một vài thứ học được về kỹ năng quan sát

  • “Nhìn” khác với “quan sát”. Quan sát là một quá trình đòi hỏi bạn liên kết những hình ảnh bạn nhìn thấy được với ý thức của bạn. Nói dễ hiểu hơn, để thực sự quan sát, bạn cần phải ý thức được thứ bạn đang nhìn thấy là “cái gì, bao nhiêu, tính chất thế nào, ….”. Nếu sau khi bạn nhìn thấy một thứ gì đó, mà bạn không còn đọng lại gì trong đầu thì tức là bạn mới chỉ “nhìn”, chứ chưa phải là “quan sát”
  • Trong quá trình quan sát, sự khác biệt giữa một người quan sát yếu và một người quan sát giỏi là kỹ năng sàng lọc những thứ họ nhìn thấy. Một người quan sát yếu sẽ tiếp nhận mọi thông tin họ nhìn thấy. Còn một người quan sát giỏi sẽ biết đâu là những thứ cốt lõi cần phải quan sát. Một ví dụ dễ hình dung, đó là sự khác biệt giữa bác sĩ Watson và thám tử Sherlock Holmes trong series truyện trinh thám nổi tiếng.
  • Để phát triển kỹ năng quan sát, cần phải luyện tập việc quan sát với một tâm thái chủ động, chủ động nhận diện những thứ trong tầm mắt của bản thân (đó là gì), tự động phân lại, phân tích những thứ nhìn thấy được (của ai, tại sao ở đó, …)

Link tham khảo: https://fs.blog/2013/04/the-art-of-observation/

Mô hình tư duy – Mental Models

~ conmotsach ~ 4 Comments

Thế giới mà chúng ta đang sống thật sự rất phức tạp với rất nhiều thông tin, tri thức mà dù có muốn hay không bạn đều phải tiếp nhận hàng ngày hàng giờ. Song song với quá trình tiếp nhận thông tin, bạn phải liên tục ra quyết định về mọi thứ liên quan đế cuộc sống của mình, từ những việc nhỏ như nên đi bên trái hay bên phải, hôm nay ăn gì, ngày mai đi đâu cho đến những việc lớn như năm nay cần làm gì, cần bán món hàng gì, cần xây dựng mô hình kinh doanh như thế nào, cần dùng người nào và bỏ người nào, …

Thiếu đi những mô hình tư duy phù hợp, bạn sẽ dễ quên cũng như luôn cảm thấy rối rắm trong việc ra quyết định trong cuộc sống như: có nên mua nhà hay không? Có nên để dành tiền hay nên mang đi đầu tư? Khẩu vị rủi ro nào là đủ? Tình bạn thế nào nên duy trì? ….

Continue reading “Mô hình tư duy – Mental Models” →

Sở trường – Circle of Competence

~ conmotsach ~ Leave a comment

Để đạt được nhiều thành công trong cuộc sống và trong công việc, điều tối cần thiết là chúng ta phải “hiểu mình”, trong đó bao gồm hiểu tính cách, hiểu tâm lý cũng như hiểu về sở trường và sở đoản của bản thân.

Gần đây, mình có học được một “mental model” giúp suy nghĩ và hình dung về sở trường của mình, đó là “Circle of Compentence”.

Continue reading “Sở trường – Circle of Competence” →
~ conmotsach ~ Leave a comment

Hồi xưa lúc học toán, thầy hay dạy cách giải quyết những “dạng” toán. Dạng ở đây chính là tập hợp những bài toán có điểm chung nào đó trong cách phân tích, suy luận, cách giải, … Thường bạn nào biết cách tổng hợp và tự tìm ra những “dạng” toán cho mình thì sẽ tiến bộ nhanh hơn, chỉ cần làm 1-2 bài là biết làm các bài tương tự. Ngược lại thì sẽ rơi vào tình trạng làm nhiều mà vẫn không tiến bộ.

Trong quá trình học tập và làm việc sau này mình cũng thấy tương tự, người biết cách “tổng quát hóa, trừu tượng hóa” vấn đề thì sẽ học nhanh và hiệu quả hơn. Chỉ cần được hướng dẫn một, hai lần là đã biết đúc kết lại thành những vấn đề tổng quát, trừu tượng, … để từ đó áp dụng cho các vấn đề tương tự. Từ đó tiến bộ nhanh hơn.

Còn thiếu kỹ năng tổng quát, trừu tượng hóa, sẽ khiến rơi vào tình trạng: kinh nghiệm 5 năm chỉ là 1 năm nhân 5 lần, dù có làm nhiều và kinh nghiệm nhiều nhưng lại không tiến bộ được bao nhiêu.